Archeologia to nie tylko poszukiwania skarbów i artefaktów, ale również ważna dziedzina nauki, która pozwala nam lepiej poznać historię naszej cywilizacji. Jednym z jej aspektów są tzw. ratownicze badania archeologiczne, które są przeprowadzane w sytuacjach, gdy zagrożone są zabytki lub miejsca związane z historią.
W jakim celu wykonuje się ratownicze badania archeologiczne?
Ratownicze badania archeologiczne mają na celu przede wszystkim ochronę dziedzictwa kulturowego, które może zostać zniszczone w wyniku np. budowy autostrady, lotniska czy innej inwestycji. W takich sytuacjach konieczne jest przeprowadzenie szybkich badań, które pozwolą na zidentyfikowanie oraz dokumentację zabytków, a także na podjęcie decyzji dotyczącej ich dalszego losu.
Analiza i poszukiwania
Przed przystąpieniem do działania, niezbędna jest analiza dostępnych dokumentów, map i zdjęć satelitarnych, które pozwolą na określenie potencjalnych miejsc, w których można znaleźć artefakty. Następnie teren może być dokładnie przeszukiwany za pomocą specjalistycznego sprzętu, takiego jak wykrywacze metali czy georadary – w zależności od potrzeb i wymogów Inwestora bądź Konserwatora Zabytków. Zasadniczą częścią prac jest odhumusowanie terenu inwestycji i wykonanie jego pełnej dokumentacji – opisowej, rysunkowej / graficznej oraz fotograficznej.
Badania archeologiczne, wyprzedzające budowę sklepu Biedronka w Łęczycach, gm. Łęczyce, woj. pomorskie
Sporządzenie inwentarza
Po znalezieniu zabytków, konieczne jest ich udokumentowanie, czyli sporządzenie inwentarza zabytków, wykonanie dokładnych zdjęć, które będą służyć do dalszych analiz itd. W przypadku, gdy zabytki muszą zostać wydobyte z ziemi, wykorzystywane są specjalistyczne narzędzia i techniki, które pozwalają na zachowanie ich w jak najlepszym stanie. Całość trafia do konserwacji, po czym przekazywana jest wybranej jednostce muzealnej. Etap końcowy to kompletne opracowanie wyników badań.
Ratownicze badania archeologiczne w Szczecinku, woj. zachodniopomorskie
Inne ważne działania
Przeprowadzanie ratowniczych działań archeologicznych wymaga nie tylko specjalistycznej wiedzy i umiejętności, ale również współpracy wielu różnych specjalistów, takich jak geolodzy, geofizycy, antropolodzy czy konserwatorzy. Ważne jest również zaangażowanie społeczności lokalnej oraz jej edukacja na temat znalezionych zabytków oraz ich wartości historycznej.
Warto zauważyć, że opisywane działania nie są jedynie obowiązkiem wobec ochrony dziedzictwa kulturowego i przyjętych przepisów prawa, ale również pozwalają na odkrywanie nowych faktów i zjawisk związanych z naszą historią. Dzięki nim możemy poznać nieznane dotąd fakty oraz uzyskać wgląd w życie naszych przodków. Ratownicze badania archeologiczne to niezwykle ważna dziedzina, która pozwala na ochronę dziedzictwa kulturowego oraz na poznanie historii naszej cywilizacji.
Pomimo tego, że wymóg przeprowadzenia badań archeologicznych dla przeciętnego Inwestora wygląda jak „wyrok” dla jego budowy – to tylko pozory i szkodliwy stereotyp. Jeśli potrzebujesz archeologa, który sprawnie przeprowadzi Cię przez wymogi Konserwatora Zabytków – jesteśmy do Twojej dyspozycji!
Obiekt pradziejowy zarejestrowany w trakcie badań archeologicznych pod budynek mieszkalny w Koszalinie, gm. M. Koszalin, woj. zachodniopomorskie